Junak jenot

 

Jenot….niby lis, niby borsuk, kuna ,niby co ? Jedno jest pewne to prawdziwe uniwersum wśród drapieżników. Jego plastyczność i łatwa adaptacja do nowych warunków bytowania sprawia że ten azjatycki przybysz jest już nie odłączaną częścią naszego krajobrazu. Ale czy to dobrze ? Nie zainteresowany powie, mamy w swoim ekosystemie nowy gatunek zwierzęcia. To fakt, ale trzeba ocenić nadchodzące zmiany spowodowane przez jenota. W przyrodzie nie ma próżni, jedno zastępuje drugie i to odwiecznym prawem natury, prawem siły i umiejętnością przetrwania.

Jenot zwany też junatem czy szopem Ussuryjskim, jest przedstawicielem rodziny psowatych Canidae ,żyjących dziko w Polsce. Pierwotnie pochodzi z południowo-wschodniej Azji ,Chin, Wietnamu, po Koreę i Japonię. W latach 1928–57 był introdukowany w Rosji w liczbie 9 tysiecy osobników jako zwierzę łowne futerkowe. Po wysiedleniu do środowiska pomału kolonizował wschodnia cześć Europy. Duża adaptacja do nowych warunków klimatycznych i środowiskowych spowodowała, że Jenot gwałtownie rozprzestrzeniał się w kierunku północnym i zachodnim .W Polsce pierwszego Jenota odnotowano w 1955 roku w Puszczy Białowieskiej oraz w okolicach Hrubieszowa na Zamojszczyźnie. Obecnie jest pospolity i występuje we wszystkich województwach w kraju. 

Średniej wielkości zwierz, gabarytem zbliżony do lisa. Sierść jednak inna gęsta, puszysta w zimie długa włosie do 12 cm. Ubarwienie szaty jest zmienne, zwykle brunatno-szare z czarnym nalotem. Futro letnie, pozbawione włosów puchowych, jest jaśniejsze od zimowego. Na pysku czarna plama obejmująca oczy, policzki i bokobrody. Ciemnobrązowe, czasem prawie czarne są również włosy na uszach i cewkach.

Jenot preferuje wilgotne i bogate w podszyt lasy liściaste i mieszane ale spotykamy jest w dolinach rzecznych, turzycowiskach, bagniskach, nad brzegami jezior oraz na terenach rolniczych. Wszędobylski, odważny i inteligentny, śmiało wkracza do ludzkich siedlisk. Poszukując jedzenie wejdzie wszędzie mimo że jest z rodziny psowatych z łatwością wchodzi na drzewa gdzie czuje się doskonale. Potrafi pływać i nurkować. Jest ssakiem wszystkożernym. Odżywia się padliną, drobnymi ssakami, ptakami, zajada lęgi, płazy i gady, owady, pokarm roślinny, owoce leśne i różne nasiona. Prowadzi głównie nocny tryb życia, jednak w okresie wychowu potomstwa aktywny jest też w ciągu dnia. Jako kryjówki wykorzystuje chętnie nory borsuków czy lisa, wypróchniałe pnie drzew, wykroty, czy zarośla. W czasie mroźnej zimy może zapadać w trwający kilka tygodni sen zimowy. W tym czasie temperatura ich ciała obniża się nawet o 2 st. Celsjusza. Nie jest to jednak bardzo głęboki sen - co jakiś czas jenot budzi się i wychodzi za potrzebą czy zjeść. Ma słaby słuch i wzrok, a poszukując żywności posługuje się głównie węchem. Jeśli zostanie zaskoczony, może uciekać albo paść na ziemię udając martwego. Symuluje by w wyniku nieuwagi napastnika, czmychnąć w głąb lasu. Jest to gatunek monogamiczny. Samce i samice łączą się w pary jesienią – zwykle w październiku i listopadzie, a sezon godowy przypada w lutym i marcu. Młode, najczęściej w liczbie 7–16 przychodzą na świat na przełomie kwietnia i maja, i już po 8 tygodniach opuszczają gniazdo. Usamodzielniają się dopiero w wieku 4–5 miesięcy, a dojrzałość płciową osiągają w 9–11 miesiącu życia. Na wolności jenoty dożywają do 7–8 lat, jednak rzadko osiągają wiek 3 lat. Główną przyczyną wysokiej śmiertelności, która najwyższa jest w pierwszych miesiącach życia, są choroby – wścieklizna i świerzb oraz drapieżnictwo ze strony wałęsających się psów, wilków, jastrzębi i wypadków drogowych. Liczebność jenota stale rośnie i budzi spore zaniepokojenie ze względu na silną dominacje o terytoria i pożywienie z naszymi rodzimymi gatunkami, lisem czy borsukiem . Od 2001 r. jest na liście zwierząt łownych, bez okresu ochronnego. W 2019 r.  Unia Europejska wpisała jenota na oficjalna listę gotyków inwazyjnych.

 

 

                                                                                                              Darz Bór Chwal Ćwik Paulina🐗